EU ၽွမ်ႉ တႃႇဢဝ် ၼမ်ႉတွၼ်း ငိုၼ်းရတ်ႈသျႃးဢၼ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ယူႇၶရဵၼ်း
ဝၼ်းသုၵ်း၊ မေႇ 10၊ 2024
ၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ဢီးယူႇ လႆႈၽွမ်ႉၸႂ် လၵ်းၵၢၼ် ဢၼ်တေဢဝ် ၼမ်ႉတွၼ်း ဢၼ်လႆႈမႃးတီႈ ငိုၼ်းၵုမ်းၵမ် ဢၼ်ဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တၢမ်ႇရတ်ႈသျႃးၼၼ်ႉသေ တေဢဝ်ၸႂ်ႉၵႂႃႇတီးၵမ်ႉထႅမ် ၶိူင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇယူႇၶရဵၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၶဝ် တုၵ်းယွၼ်းယူႇဝႃႈ တႃႇဢဝ် ငိုၼ်းဢၼ်သိမ်းဢဝ်ဝႆႉတီႈ ရတ်ႈသျႃး ဢၼ်မီး ႁူဝ်ႁဵင်လၢၼ်ႉမၼ်းၼၼ်ႉ ၸႂ်ႉတွၼ်ႈတႃႇယူႇၶရဵၼ်းၼႆသေတႃႉ ၽၢႆႇဢီးယူႇလၢတ်ႈဝႃႈတႄႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းမႆႈပီၼႆႉ တေပၼ်ငိုၼ်းၵမ်ႉထႅမ်ႈ သုပ်ႈပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ လွင်ႈလႆႈၶေႃႈၽွမ်ႉၸႂ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းလၵ်းၵၢၼ်ၼႆႉသေ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽူႈမီးၸၼ်ႉဢီးယူႇၶဝ်ၵေႃႈ ႁပ်ႉတွၼ်ႈၸွမ်းယဝ်ႉ။ Ursula von der Leyen ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈယႂ်ႇၵေႃႇမသျိၼ်ႇဢီးယူႇ လၢတ်ႈမိူဝ်ႈ ဝၼ်းၽတ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ဢၼ်ၼႆႉမၼ်းပဵၼ် လွင်ႈၼႄ ဢၼ်မၼ်ႈၵႅၼ်ႇသုတ်းသေ လွင်ႈၸႂ်ႉငိုၼ်းဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ် လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈလီ တွၼ်ႈတႃႇ ယူႇၶရဵၼ်း လႄႈ ယူးရူပ်ႉတင်းဢၼ် ႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈ လီယူႇ ဢၼ်မီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
Valdis Dombrovskis ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈယႂ်ႇၵေႃႇမသျိၼ်ႇ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆဢီးယူႇ လၢတ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းမႆႈပီႈၼႆႉ မီးတႃႇပၼ် ငိုၼ်းၵမ်ႉထႅမ် ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး လွင်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵၢၼ်သိုၵ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇယူႇၶရဵၼ်း တႃႇ တေႃႇလႃႇ ႁဵင်လၢၼ်ႉသေဢမ်ႇၵႃး ရတ်ႈသျႃးၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်ၽိတ်းၽိင်ႈ ဢၼ်မၼ်းလႆႈႁဵတ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းတေၵေႃႉလႆႈသၢႆႉၵႂႃႇၵမ်းသိုဝ်ႈ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ တိူၵ်ႈပိုၼ်ႉထၢၼ်ၵၢၼ်ငိုၼ်းတွင်း ဢၼ်မီးမိူင်းဝၼ်းတူၵ်း လႄႈ ႁူင်းၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ငိုၼ်းတေႃႇလႃႇ ၶွင်ရတ်ႈသျႃး မီးႁူဝ်ႁဵင်လၢၼ်ႉမၼ်းဝႆႉသေ ၸိူဝ်းပဵၼ် လွင်ႈၵွင်ႉၵၢႆႇငိုၼ်းတွင်း ငဝ်ႈငုၼ်းယေးငိုၼ်းရတ်ႈသျႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ တႄႇဢဝ် ရတ်ႈသျႃးၶဝ်ႈတိုၵ်း ယူႇၶရဵၼ်း မိူဝ်ႈၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 2022 ၼၼ်ႉယဝ်ႉသေ ၸိူဝ်းပဵၼ် မိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ လႄႈ မိူင်းယူးရူပ်ႉၶဝ် လႆႈၵုမ်းၵမ်ဝႆႉယဝ်ႉ။
ၼႂ်းၵႃႈငိုၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် တႃႇ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇၸဵတ်းသိပ်း မွၵ်ႈ တေႃႇလႃႇ သွင်ပၢၵ်ႇ ႁဵင်လၢၼ်ႉၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ႁူင်းၵၢၼ် Euroclear ဢၼ်မီးတီႈ ပရသ်ႉသႄးလ်သ် ၼၼ်ႉ ၵေႃႉၵုမ်းၵမ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်လွင်ႈၵွင်ႉၵၢႆၵၢၼ်ငိုၼ်းတွင်း ရတ်ႈသျႃးတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉတဵမ်တဵမ်ထူၼ်ႈထူၼ်ႈသေ ၸိူဝ်းပဵၼ် မိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ၊ ပရိတ်ႈတဵတ်ႇ လႄႈ ၶႅၼ်ႇၼေႇတႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈတိုၵ်းသူၼ်းဢီးယူႇ တႃႇႁႂ်ႈဢဝ်ငိုၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပၼ်ယူႇၶရဵၼ်း ဢၼ်လႆႈတေႃႇသူႈ လွင်ႈရတ်ႈသျႃးၶဝ်ႈတိုၵ်းယူႇၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉၼၼ်ႉ မိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ လႆႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ၵူတ်းမၢႆ ငိုၼ်းၵႅမ်ရတ်ႈသျႃးတင်းသဵင်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ထုၵ်ႇၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ တီႈၼႂ်းမိူင်းမၼ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈဢဝ်ၸႂ်ႉတႃႇၵမ်ႉထႅမ်ပၼ် ၶိူင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈ တႃႇ ယူႇၶရဵၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ယူးရူပ်ႉတႄႉၵေႃႈ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၼႆႉသေ လႆႈဝႆႉၽၢင်ႉ ယႂ်ႇယႂ်ႇလူင်လူင်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈယူႇလႄႈ ထိုင်ဝၼ်းပုတ်ႉမႃး ၸင်ႇလႆႈၽွမ်ႉ တႃႇဢဝ် ၼမ်ႉတွၼ်း ဢၼ်လႆႈမႃးတီႈ ၶွင်ရတ်ႈသျႃးပိူင်ႇၼၼ်ႉ ၸႂ်ႉၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးလိူၼ်မေႇ 14 ဝၼ်း မႃး မီးပၢင်ၵုမ် ၽွင်းလူင်ၵၢၼ်ငိုၼ်းတွင်း ၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ယူးရူပ်ႉသေ တေမီးလွင်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း တွၼ်ႈတႃႇ ၶေႃႈၽွမ်ႉၸႂ် ဢၼ်ၼႆႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
ငိူၼ်ႈငဝ်ႈတိုၼ်း
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]- Jennifer Rankin. "EU reaches deal on using profits from Russia’s frozen assets for Ukraine" — The Guardian, May 8, 2024
- Henry Ridgwell. "Europe to fund Ukraine weapons with profits from frozen Russian assets" — VOA News, May 9, 2024
- Jack Schickler. "Brussels agrees to send €3bn from frozen Russian assets to aid Ukraine" — euronews, May 8, 2024
- Julia Payne. "EU envoys agree to use profits from frozen Russian assets for Ukraine" — Reuters, May 9, 2024
- Laura Gozzi. "EU moves to give profits from Russian assets to Ukraine" — BBC News, May 8, 2024