ႁႅင်းၶၢႆၵွင်ႈၵၢင်ႇမိူင်းၶႄႇတူၵ်း ၼႂ်းလွၵ်းၵၢတ်ႇၵမ်ႇၽႃႇ
ဝၼ်းသဝ်၊ တီႇသႅမ်ႇပႃႇ 7၊ 2024
ၸုမ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႉလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၵူႈမိူင်းမိူင်း သတွၵ်ႉႁူမ်း SIPRI လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈဢၼ်မိူင်းၶႄႇၶၢႆၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵူႈမိူင်းမိူင်း သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵၢၼ်သိုၵ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၶိုတ်းၵၢပ်ႈၶိုတ်းပၢၼ်ယူႇၼၼ်ႉ ၼႂ်းပီ 2023 ၼႆႉ ၵၢၼ်သူင်ႇၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း ၼၼ်ႉ ယွမ်းလူင်းၵႂႃႇ တင်းၼမ် ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
လွင်ႈတၢင်းဢၼ်လႆႈ ယွမ်းလူင်းၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်လူၺ်ႈ ၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇ တီႈမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီး တူဝ်ထူပ်း ၵၢၼ်တိုၵ်းတေႃးၵၼ်ၼၼ်ႉ ပိူင်လူင်မၼ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈ ၼႆ ၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ SIPRI ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း တီႈမိူင်းယူႇၶရဵၼ်း တင်း ၵႃႇၸႃႇလႄႈ ၵၢၼ်သူင်ႇဢွၵ်ႇၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ ၼမ်မႃးတႄႉႉတႄသေ ငိုၼ်းၶဝ်ႈ ၶွင် ၶွမ်ႇပၼီႇ ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵႅတ်ႇၵင်ႈ ဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ 100 မိူင်းၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈပီ 2022 ၼၼ်ႉ မီး 632 ပီႇလီႇယၼ်ႇတေႃႇလႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇမၼ်း ၶိုၼ်ႈမႃး 4.2% ၼႆ ၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ SIPRI ဢၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၵႄႈ ဢၼ်ၶိုၼ်ႈမႃးၼႆႉ ၶွမ်ႇပၼီႇၶႄႇ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃး မီး 0.7% ၵူၺ်းသေ ပဵၼ်ဢၼ်ဢေႇသုတ်း ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2019 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်သူင်ႇဢွၵ်ႇ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉသေ ၼႂ်း ၶွမ်ႇပၼီႇ 100 ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼၼ်ႉ ၶွမ်ႇပၼီႇ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ၶဝ်ႈပႃး 41 ဢၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ငိုၼ်းၶဝ်ႈ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ မီး 317 ပီႇလီႇယၼ်ႇတေႃႇလႃႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
ၼႂ်းၶွမ်ႇပၼီႇ 100 ဢၼ်ၼႆႉ ပႃးၶွမ်ႇပၼီႇၶႄႇ 9 ဢၼ်ၵူၺ်းသေ ၶေႃႈမုၼ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ၼႄဝႃႈ ငိုၼ်းၶဝ်ႈ ဢၼ်တေလႆႈမႃးတီႈ ၵၢၼ်ၶၢႆၵွင်ႈၵၢင်ႇၼၼ်ႉ မီး 103 ပီႇလီႇယၼ်ႇတေႃႇလႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီၵၢႆၼၼ်ႉ ၶွမ်ႇပၼီႇၶႄႇၶဝ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၼႄ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵူမိူင်းမိူင်းသေ ၶတ်းၸႂ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တႃႇၶႂၢၵ်ႈလွၵ်းၵၢတ်ႇၶဝ် ၵူႈမိူင်းမိူင်းသေတႃႉ ၵၢၼ်ၶၢႆၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၶႄႇ ယွမ်းလူင်းၵႂႃႇယူႇ။
ငိူၼ်ႈငဝ်ႈၶၢဝ်ႇ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]- Samuel Hui. "China arms sales experience slight growth globally as challenges remain" — VOA News, December 6, 2024
- Seong Hyeon Choi. "Why are Chinese defence firms missing out on global arms sale surge as US keeps crown?" — South China Morning Post, December 2, 2024
- Ashish Dangwal. "SIPRI Top 100: U.S. Defense Firms Sold $317B Worth Of Weapons In 2023, More Than 50% Of Global Sales" — The Eurasian Times, December 6, 2024