ဢီႇရၢၼ်း ယိုဝ်းမၢၵ်ႇၼူၾႆး ဢမ်ႇယွမ်း 180 လုၵ်ႈ ၸူး ဢိတ်ႇသရေး
ဝၼ်းပုတ်ႉ၊ ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 2၊ 2024
မိူဝ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉ ဢီႇရၢၼ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇၼူၾႆး ဢမ်ႇယွမ်း 180 လုၵ်ႈ ၶဝ်ႈၼႂ်းဢိတ်ႇသရေးသေ ပဵၼ်လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးၵၼ် ဢၼ်ပဵၼ်မႃး ဝႆးဝႆး ၼႂ်းၵႄႈ ဢိတ်ႇသရေးလႄႈ ဢီႇရၢၼ်း ဢိၵ်ႇတင်း ဢူၺ်းလီ ဢႃႇရၢပ်ႉၶဝ် ဢၼ်လွၵ်ႇငိူတ်ႈဝႃႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇ တွၼ်ႈၵၢင် ၸမ်တေပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။
ဢီႇရၢၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈဢၼ် ဢိတ်ႇသရေး ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပၢင်တိုၵ်း ၵႃႇၸႃႇ တႄႇပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉ ဢိတ်ႇသရေး လႆႈယိုဝ်းသႂ်ႇ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ႁႅꩡ်ႉပူဝ်းလႃႇ ဢၼ်ဢီႇရၢၼ်း ၵမ်ႉထႅမ် တီႈမိူင်းလႄႇပႃႇၼွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၸဝ်ႉဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉ ဢိတ်ႇသရေး လႆႈပိုတ်ႇၽုၺ်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၶဝ်ႈတိုၵ်း ၼိူဝ်လိၼ် ဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ တီႈမိူင်းလႄႇပႃႇၼွၼ်ႇ ပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ယွၼ်ႉဝႃႈ သဵင်ပၼ်ၽၢင်ႉ လွင်ႈတိုၵ်းၵၢင်ႁၢဝ် ဢွၵ်ႇမႃးသေ ဢၼ်ပဵၼ် သၢႆလႅင်းသီလိူင်မၢၵ်ႇၸွၵ်း ဢၼ်မၢၵ်ႇၼူၾႆး လႅင်းမႃး ၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ် ၵၢင်ၶမ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢိတ်ႇသရေးၶဝ် ၶတ်းၸႂ်ႁႃတီႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၽူႈတၢင်လၢတ်ႈ ၽၢႆႇသိုၵ်း ဢိတ်ႇသရေး ဢၼ်ပဵၼ် Rear Adm. Daniel Hagari လၢတ်ႈဝႃႈ ၽၢႆႇၵႅတ်ႇၵင်ႈၵၢင်ႁၢဝ် မိူင်းၶဝ် လႆႈႁႄႉၵင်ႈ မၢၵ်ႇၼူၾႆး ဢီႇရၢၼ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈမႃး တင်းၼမ်သေတႃႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ လႆႈတူၵ်းၵႂႃႇ တီႈပွတ်းၵၢင် လႄႈ ပွတ်းၸၢၼ်း ဢိတ်ႇသရေး ၼႆယဝ်ႉ။ ၸုမ်းၵူတ်ႇထတ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢိတ်ႇသရေးၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇ ဢိတ်းဢွတ်းၼႆယဝ်ႉ။ တီႈၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ပွတ်းတူၵ်းၼၼ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ပႃးလႅတ်ႈသတၢႆးၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းပႃးလႅတ်ႈသတၢႆး ၵေႃႉ႞ လႆႈတၢႆယွၼ်ႉ မၢၵ်ႇၼူၾႆး ဢၼ်တူၵ်းၵႂႃႇ ႁိမ်းဝဵင်း Jericho ၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။
ၸွမ်ၽွင်းလူင် ဢိတ်ႇသရေး ၼႄႇတၢၼ်ႇယႃႇႁူႇ ပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ မိူဝ်ႈဝၢႆးဝၼ်း ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉဝႃႈ တေတွပ်ႇတႅၼ်း ဢီႇရၢၼ်း ဢၼ်မၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ “ဢၼ်ႁဵတ်းၽိတ်းယႂ်ႇလူင် ၶမ်ႈၼႆႉလႄႈ ၶဝ်တေပၼ်ၵႃႈၶၼ်မၼ်း” ၼႆယဝ်ႉ။
ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉသိုၵ်း ဢီႇရၢၼ်း ၸွမ်သိုၵ်းလူင် Mohammad Bagheri ပၼ်ၾၢင်ႉဝႃႈ ဢီႇရၢၼ်း တေတုမ်ႉတွပ်ႇ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်တေႃႇသူႈ ၼႃႈလိၼ်မၼ်း လူၺ်ႈ လွင်ႈယိုဝ်းသႂ်ႇ ၶူဝ်းၶွင်ပိုၼ်ႉထၢၼ် ဢိတ်ႇသရေး တင်းမူတ်း လူၺ်ႈ “ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း” ၼႆယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉ ဢိတ်ႇသရေးၶဝ် ယိုဝ်းသႂ်ႇ ဝၢၼ်ႈၵူၼ်း မိူင်းလႄႇပႃႇၼွၼ်ႇ ပွတ်းႁွင်ႇသေ ၸုမ်းႁႅꩡ်ႉပူဝ်းလႃႇၶဝ် ဢဝ်မၢၵ်ႇလူင် ယိုဝ်းသႂ်ႇ ဢိတ်ႇသရေး ၼႆယဝ်ႉ။ လွင်ႈၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်းၵမ်းလဵဝ်။
မိူဝ်ႈၽွင်း ဢီႇရၢၼ်း ပႆႇပွႆႇမၢၵ်ႇၼူၾႆးၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းတႄးလ်ဢႃႇဝီႇၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈယိုဝ်းၵၼ်လႄႈ ၵူၼ်းဢၼ်လႆႈတၢႆၵႂႃႇ မီး ဢမ်ႇယွမ်း 6 ၵေႃႉ ၼႆသေ ၵူၼ်းထၢင်ႇထိူမ် သွင်ၵေႃႉ ဢၼ်ပိုတ်ႇၵွင်ႈယိုဝ်း တီႈသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼႂ်းပွၵ်ႉၸႃႇၾႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈတၢႆၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။
ဝၢႆးသေ ဢိတ်ႇသရေး လႆႈတိုၵ်းတေႃး ၸုမ်းႁႅꩡ်ႉပူဝ်းလႃႇ ဢၼ်ဢီႇရၢၼ်း ၵမ်ႉထႅမ် တီႈမိူင်းလႄႇပႃႇၼွၼ်ႇၼၼ်ႉသေ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၸုမ်းႁႅꩡ်ႉပူဝ်းလႃႇ ႁတ်ႉသၼ်ႇသႃႇရႃႇ လႆႈတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ လွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ် ပဵၼ်မႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉယဝ်ႉ။ ဢီႇရၢၼ်းၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ တေတွပ်ႇတႅၼ်း ဢိတ်ႇသရေးဝႃႈၼၼ်ယဝ်ႉ။
သင်ဝႃႈ ဢီႇရၢၼ်း တိုၵ်းတေႃး ဢိတ်ႇသရေးၵမ်းသိုဝ်ႈၸိုင် ပၢင်တိုၵ်းလူင် တီႈပွတ်းတွၼ်ႈၵၢင်ၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး ၼႆလႄႈ ၸိုင်ႈမိူင်းလူင် ပႃးၸဵမ် ဢမႄရိၵၢၼ်ႇၶဝ် တိုၵ်းသူၼ်း ၵူႈၽၢႆႇၽၢႆႇ ႁႃလၢႆးတၢင်း ၵၢၼ်မိူင်းသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
ငိူၼ်ႈငဝ်ႈၶၢဝ်ႇ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]- AAMER MADHANI and MELANIE LIDMAN. "Iran fires at least 180 missiles into Israel as regionwide conflict grows" — AP News, October 2, 2024
- David Gritten. "Iran launches more than 180 ballistic missiles at Israel" — BBC News, October 2, 2024
- Adam Rasgon. "Iran Launches About 180 Ballistic Missiles at Israel" — The New York Times, October 1, 2024
- Steven Scheer, Maya Gebeily and Parisa Hafezi. "Israel vows response to Iran missile attack as fears of conflict escalation rise" — Reuters, October 2, 2024
