TikTok ၶိုၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်း ဝၢႆးသေ ထရမ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “ႁဝ်းတေလႆႈၽူတ်ႇၸွႆႈမၼ်း”
ဝၼ်းၸၼ်၊ ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇ 20၊ 2025

ဝၢႆးသေ ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမႃး တေႃႇၼႄႇထရမ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးမၼ်းၶိုၼ်းလႆႈ ဢႃႇၼႃႇ ပေႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းၸၼ်ၼၼ်ႉ တေၶိုၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢႅပ်ႉတိၵ်ႉတွၵ်ႉလႆႈ တီႈမိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၼႆလႄႈ TikTok ၼႆႉ တႄႇၶိုၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢႅပ်ႉမၼ်းမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ ဢွၼ်တၢင်း တေလႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းၼၼ်ႉ ထရမ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “ပေႃးတေလႆႈလၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈသင် ႁဝ်းၶႃႈ တေလႆႈၽူတ်ႇၸွႆႈမၼ်း” ၼႆသေ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ တေႁႃလၢႆးႁူမ်ႈမိုဝ်း တႃႇတေၶိုၼ်းမႄး ဢႅပ်ႉ ဢၼ်ၸႅၵ်ႇၽႄ ဝီးတီးဢူဝ်းပွတ်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ 170 လၢၼ်ႉၸႂ်ႉတိုဝ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်သူင်ႇၸူး ၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၶဝ် မိူဝ်ႈပႆႇထိုင် ပၢင်ၵုမ် လၢႆၸူဝ်ႈမူင်းၼၼ်ႉ တိၵ်ႉတွၵ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ထရမ်ႉ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးလႄႈ တိၵ်ႉတွၵ်ႉ ၶိုၼ်းမႃး တီႈမိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
TikTok ၵေႃႈ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈတွၼ်ႈၸဝ်ႉ ဝၢႆးသေ ၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၶဝ်ႈတူၺ်းလႆႈ ဝႅပ်ႉသၢႆႉ ၶွင် ၵၢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင် ၶႄႇၼၼ်ႉသေ ဢႅပ်ႉ TikTok ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ တႄႇၶိုၼ်းမႃး ၼိူဝ်ဢွၼ်ႇလၢႆး တႃႇၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢၼ်မီး ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈပိုၼ်ႉထၢၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၵွႆးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တေႃႇထိုင် ၶမ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉ ဢႅပ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလူတ်ႇလူင်းလႆႈ တီႈၼႂ်းလၢၼ်ႉၶၢႆဢႅပ်ႉ မိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ တိၵ်ႉတွၵ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ဢၼ်လႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉ တင်း ၽူႈပၼ် ၵၢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ႁဝ်းၶႃႈၼၼ်ႉသေ တိၵ်ႉတွၵ်ႉ တိုၵ်ႉႁဵတ်းသၢင်ႈ တႃႇတေ ၶိုၼ်းမႄးပၼ် ၵၢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ TikTok ၼႆႉ ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း တႃႇၵူၼ်းမိူင်းဢမႄႇရိၵၼ်ႇ 170 လၢၼ်ႉလိူဝ်လိူဝ်သေ ပၼ်ၶႂၢင်ႉႁႂ်ႈ ၼႃႈၵၢၼ်ဢွၼ်ႇ 7 လၢၼ်ႉလိူဝ်လိူဝ် ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်မႃးယူႇ။"
လွင်ႈဢၼ် TikTok ၶဝ် ယိၼ်းၸူမ်းၶွပ်ႈၸႂ်ထိုင် ထရမ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းဢၼ် မၼ်းပႆႇၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ-ၶႄႇ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထရမ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ မၼ်းဢၢၼ်း တိူဝ်းၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၼိူဝ်ၶႄႇသေတႃႉ မၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ မၼ်းမုင်ႈမွင်း တႃႇတေၵပ်းသိုပ်ႇ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၶႄႇ ၵမ်းသိုဝ်ႈ ၼမ်လိူဝ်ၵဝ်ႇၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းသုၵ်းၼၼ်ႉ လုမ်းတၢင်ၶႄႇ တီႈဝဵင်းဝႃႇသျိၼ်ႇတၢၼ်ႇ ၼႄးဝႃႈ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ၸႂ်ႉဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ဢမ်ႇမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈသေ ႁူမ်ႇငမ်း TikTok ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၶႄႇ လၢတ်ႈဝႃႈ “ၶႄႇတေဢဝ်လၢႆးတၢင်း ဢၼ်လူဝ်ႇၼၼ်ႉ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈသေ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ သုၼ်ႇလႆႈ လႄႈ ၽွၼ်းလီ ဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းပၵ်းပိူင်ၼၼ်ႉၵႂႃႇ ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်းယူႇ” ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
TikTok လႆႈၵိုတ်းယိုတ်း ၵၢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ ဝၢႆးဝၼ်း မိူဝ်ႈၼႃႈ မၢႆမီႈ ဢၼ်ဢိုတ်းႁပ်းဝႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼၼ်ႉ တေတႄႇၸႂ်ႉတိုဝ်းမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၶဝ် ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉဝႃႈ လွင်ႈဢၼ်ယူႇၽၢႆႇတႂ်ႈ ၶွမ်ႇပၼီႇမႄႈၶႄႇ ByteDance သေ ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶေႃႈမုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ၽိတ်းပိူင်ႈၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈမီးၽေးၶဵၼ် ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ထရမ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ တေယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း ၵွၼ်ႇၼႃႈ ၶေႃႈႁၢမ်ႈတၢပ်ႈ ဢၼ်မၢႆမီႈ တေတႄႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ႁဝ်းၶႃႈ တေၸၢင်ႈ ႁဵတ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်း တႃႇၵႅတ်ႇၶႄ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ႁဝ်းၶႃႈ ၼႆယဝ်ႉ။ မၼ်းတႅမ်ႈဝႆႉ တီႈ Truth Social ဝႃႈ “ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ မီးၼႃႈတီႈ ၸဝ်ႈၶွင် 50% ၼႂ်းၵၢၼ်ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်” ၼႆယဝ်ႉ။
တီႈၵၢၼ်တွင်ႈထၢမ် သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ NBC ၼၼ်ႉ ထရမ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “မၼ်းတေႁဵတ်းသင်ၼႆၼၼ်ႉ မၼ်းပႆႇတႅပ်းတတ်း” ၼႆသေ ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ဝၢႆးသေ မၼ်းလႆႈၵိၼ်ႇၵႅၼ်ႇ ဝၼ်းၸၼ် ဢၼ်တေမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ မၼ်းၸၢင်ႈပၼ်သုၼ်ႇ တိၵ်ႉတွၵ်ႉထႅင်ႈယူႇ။
“ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈ ဢၼ်ၼႆႉ တေပဵၼ်တၢင်းလိူၵ်ႈဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ တေဝူၼ်ႉတူၺ်းတႄႉတႄႉ” ၼႆယဝ်ႉ။ လွင်ႈယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း 90 ဝၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းလိူၵ်ႈဢၼ်တေၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈလိူဝ်ပိူၼ်ႈ၊ မိူဝ်ႈၽွင်း ထရမ်ႉ တွပ်ႇၶေႃႈတွင်ႈထၢမ် ၽူႈၼမ်းပၢင် ၶၢဝ်ႇ “Meet the Press” တီႈ NBC ဢၼ်ပဵၼ် ၶရိတ်ႉသတႅၼ်း ဝႄႇလ်ၵႃႇၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “မိူၼ်ၼင်ႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁူႉဝႆႉၼၼ်ႉ ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ထရမ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “လွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ လူဝ်ႇလႆႈတူၺ်းလီလီ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ငဝ်းလၢႆး ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႄႉတႄႉ သင်ဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ တႅပ်းတတ်း တႃႇတေႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈ တေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းၸၼ်ၼၼ်ႉယူႇ” ၼႆယဝ်ႉ။
ယၢမ်းလဵဝ် မၢႆမီႈ ဢၼ်ႁၢမ်ႈတၢပ်ႈ TikTok တႃႇၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢႅပ်ႉမိုဝ်းထိုဝ် လႄႈ ၽူႈပၼ် ၵၢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢိၼ်ႇတႃႇၼႅတ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၼၼ်ႉ တေတႄႇၸႂ်ႉတိုဝ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မၢႆမီႈဢၼ် ၶွၼ်ႇၵရႅတ်ႉ လႆႈမၵ်းမၼ်ႈဝႆႉသေ ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵျူဝ်းပၢႆႇတႅၼ်ႇ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ မိူဝ်ႈပီၵၢႆၼၼ်ႉ ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ၶွမ်ႇပၼီႇငဝ်ႈတိုၼ်း ၶွမ်ႇပၼီႇ TikTok ဢၼ်ပၵ်းတီႈ မိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ တႃႇတေၶၢႆ ၵၢၼ်ငၢၼ်းမၼ်း တီႈၵူၼ်းသိုဝ်ႉ ဢၼ်ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 9 လိူၼ် ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။။
ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဝႃႈ ၵၢၼ်ၶၢႆၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ႁဵတ်းသၢင်ႈယူႇၼႆၸိုင် မၢႆမီႈၼၼ်ႉ ပၼ်သုၼ်ႇ ၸွမ်ၸိုင်ႈယၢမ်းလဵဝ်ဝႆႉ တႃႇတေယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းမၼ်းလႆႈယူႇ။
ငိူၼ်ႈငဝ်ႈၶၢဝ်ႇ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]- David Shepardson. "TikTok restores U.S service after Trump says "we have to save it"" — Reuters, January 20, 2024
- Kevin Collier, Ben Goggin and Savannah Sellers. "TikTok begins restoring service for U.S. users after Trump comments" — NBC News, January 20, 2024
- Haleluya Hadero. "TikTok restores service for US users based on Trump’s promised executive order" — AP News, January 20, 2024