Jump to content

ၵူၼ်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ၼႄၵၢင်ၸႂ် တီႈဝဵင်းလၼ်ႇတၼ်ႇ သၢၼ်ၶတ်း ၶေႃႈတၢင်ႇၼႄ လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင်ၶႄႇ

ထႅမ်သႂ်ႇ လိင်ႉၶ်
လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၶၢဝ်ႇ မႃး

ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ၊ ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 9၊ 2025

လုမ်းၽွင်းတၢင်ၶႄႇ တီႈ လၼ်ႇတၼ်ႇ

ၵူၼ်းၼႄၵၢင်ၸႂ် ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ၼႄၵၢင်ၸႂ် မိူဝ်ႈဝၼ်းသဝ် တီႈဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ တႃႇလုမ်းတၢင်မႂ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် လွင်ႈထဵင်ထွင်ၵၼ် တီႈဝဵင်းလၼ်ႇတၼ်ႇၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း လႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ၽူႈတႅၼ်းၽွင်းၵေႃႉ႞ လၢတ်ႈဝႃႈ သင်ဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ မၵ်းမၼ်ႈပၼ် လုမ်းတၢင်မႂ်ႇၼႆႉၸိုင် တေပဵၼ် “လုမ်းတၢင်ၶႄႇ ဢၼ်ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၼႂ်းယူးရူပ်ႉ” ၼႆယဝ်ႉ။

ၽူႈၼႄၵၢင်ၸႂ် Iona Boswell ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဢႃႇယု 40 ပီ လၢတ်ႈတီႈ AFP ဝႃႈ "တီႈၼႆႈ ဢမ်ႇလူဝ်ႇ လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင်" ၼႆသေ မၼ်းၼၢင်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၶႄႇၶဝ်တေၸႂ်ႉတိုဝ်း တႃႇႁဵတ်းႁႂ်ႈ "လွင်ႈၵၼ်ႉၸၼ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၽွမ်ႉၸွမ်း" ၼႆယဝ်ႉ။

မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ၶတ်းၸႂ်မႃးလၢႆပီ တႃႇတေၶၢႆႉလုမ်းၽွင်းတၢင် ဢၼ်မီးတီႈ ၸႄႈဝဵင်း Marylebone ဢၼ်ပဵၼ် ဝဵင်းလူင် ဢိင်းၵလဵတ်ႈၼၼ်ႉ ၶၢႆႉၵႂႃႇၸူး တီႈဢၼ်ၵိုၵ်းပိုၼ်း ဢၼ်ၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ဢၼ်မီးတီႈ ႁေႃႁိၼ် ဝဵင်းလၼ်ႇတၼ်ႇၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။

လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ႁိမ်းႁွမ်း၊ ၸုမ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်၊ ၵူၼ်းထတ်းသၢင် ပႃႇတီႇၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႈ ဢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ မိူင်းၶႄႇ ဢိၵ်ႇပႃး တၢင်ႇၸိူဝ်း သၢၼ်ၶတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။

ၽူႈတႅၼ်းၽွင်း ပႃႇတီႇၶွၼ်ႇသႃႇဝေးတိပ်ႉ ​​Tom Tugendhat လၢတ်ႈတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ AFP တီႈပၢင်ၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼၼ်ႉဝႃႈ “လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈ လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃ ႁဝ်းၶႃႈ မိူဝ်းၼႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်တီႈ လုမ်းၽွင်းတၢင်ၶႄႇ တီႈဝဵင်းလၼ်ႇတၼ်ႇၵွႆး” ၼႆယဝ်ႉ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်း တီႈမိူင်း U.K ၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇ ၽူႈတၢင်တူဝ် မိူင်းၶႄႇၶဝ် လွၵ်ႇငိူတ်ႈဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ၽွင်းလူင်ၽၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၵဝ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းတေပဵၼ်လွင်ႈလွၵ်ႇငိူတ်ႈ တႃႇႁဝ်းၶႃႈတင်းသဵင်ႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈႁၼ် ၵၢၼ်ၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၼမ်မႃး လႄႈ လွင်ႈဢၼ် ၽူႈၶဵၼ် ပႃႇတီႇၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉၶႄႇ (တီႈမိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ) လႆႈယဵၼ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၼမ်မႃး” ၼႆယဝ်ႉ။

ၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈႁိူၼ်း Royal Mint ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇမဵတ်ႉငိုၼ်း ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၶၢဝ်းတၢင်းၸမ်သွင်ပၢၵ်ႇပီမိူင်း ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းပဵၼ်တီႈယူႇ ဝတ်ႉ Cistercian ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈမိူဝ်ႈပီ 1348 ၵူၺ်းၵႃႈ ယၢမ်းလဵဝ်မၼ်းဢမ်ႇမီးၵူၼ်း။

မိူဝ်ႈပီ 2018 ၼၼ်ႉ ပိူၺ်ႇၵျိင်း သိုဝ်ႉဢဝ် ငိုၼ်းတေႃႇလႃႇ 327 လၢၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၼႄၵၢင်ၸႂ် ထႅင်ႈၵေႃႉ႞ ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း "Hongkongers" တီႈဝဵင်းLeeds ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ Zero ဢၼ်ၼုင်ႈၶူဝ်းလမ်သေ သႂ်ႇၽႃႈတူမ်းသူပ်း တဵမ်ထူၼ်ႈၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “မၼ်းတေမိူၼ်ၼင်ႇ ငဝ်ႈငုၼ်း (တႃႇၶႄႇ) တႃႇတေတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းမိူင်းႁွင်ႇၵွင်ႇ တီႈမိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ တႃႇတေ (သူင်ႇၶဝ်) ၶိုၼ်းမိူင်းၶႄႇ” ၼႆယဝ်ႉ။

လွင်ႈၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ ၸွမ်ၽွင်းလူင် ဢိင်းၵလဵတ်ႈ Keir Starmer ဢၼ်ထုၵ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျူႇလၢႆႇပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ တင်း ဝဵင်းပိူၺ်ႇၵျိင်း ၼမ်လိူဝ်မႃး ဝၢႆးသေ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႇလီမႃး ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် ယွၼ်ႉ လွင်ႈတၢင်းလၢႆလၢႆလွင်ႈ ပိူင်လူင်မၼ်း လွင်ႈၶႄႇ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် တီႈႁွင်ႇၵွင်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈလိူၼ်ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႇပႃႇၼၼ်ႉ သတႃႇမႃႇ ပဵၼ်မႃး ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၵေႃႉဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ဝၢႆးသေ ပီ 2018 ဢၼ်ႁူပ်ႉထူပ်း ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ သျီႇၸိၼ်ႉၽိင်း မိူဝ်ႈၶဝ်သွင်ၵေႃႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တီႈပၢင်ၵုမ်လူင် G20 တီႈမိူင်းပရႃႇၸီးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၽူႈၵူတ်ႇထတ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တေၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ထတ်းသၢင် ၵူၼ်းမိူင်း ၵဵဝ်ႇၵပ်း ၶူင်းၵၢၼ်ၼႆႉသေတႃႉ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဢႅၼ်ႇၸီႇလႃႇ ရႄႇၼႃႇ တေတႅပ်းတတ်း ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ၽူႈသၢၼ်ၶတ်းၶဝ် ၵူဝ်ဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လေႇပႃႇၶဝ် ဝႆႉၼၵ်းၼိူဝ် လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လႄႈ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ ၶႄႇ လီမႃးၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈတေႁဵတ်းႁႂ်ႈ လွင်ႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇ တၢင်ႇလွင်ႈ တူၵ်းသုမ်းၵႂႃႇၼႆယဝ်ႉ။

ငိူၼ်ႈငဝ်ႈၶၢဝ်ႇ

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]
ဢဝ်ၶိုၼ်းမႃးတီႈ "https://shn.wikinews.org/w/index.php?title=ၵူၼ်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ_ၼႄၵၢင်ၸႂ်_တီႈဝဵင်းလၼ်ႇတၼ်ႇ_သၢၼ်ၶတ်း_ၶေႃႈတၢင်ႇၼႄ_လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင်ၶႄႇ&oldid=10855"