မီးလွင်ႈယိုဝ်း ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇဝၼ်းတူၵ်း-ၵျေႃႇတၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းဢိတ်ႇသရေး တၢႆ 3 ၵေႃႉ

ဝၼ်းၸၼ်၊ သႅပ်ႇ​ထႅမ်ႇပႃႇ 9၊ 2024 

ပလိၵ်ႈ ဢိတ်ႇသရေး

ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ဢိတ်ႇသရေးၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဢိတ်ႉၸရေး 3 ၵေႃႉ လႆႈထုၵ်ႇယိုဝ်းတၢႆ တီႈလႅၼ်လိၼ် ၼႂ်းၵႄႈ ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ပွတ်းတူၵ်း လႄႈ မိူင်းၵျေႃႇတၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းလွင်ႈဢၼ်တိုၵ်းတေႃးၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ပဵၼ်လွင်ႈတိုၵ်းတေႃး ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်း ပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်မႃး တီႈၵႃႇၸႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်း 11 လိူၼ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

သိုၵ်းဢိတ်ႇသရေး လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းယိပ်းၵွင်ႈၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈၽၢႆႇ ၵျေႃႇတၼ်ႇသေ ၶီႇၵႃးၶၢမ်ႈ မႃးၸူး ၶူဝ်ဢႄးလႅၼ်ႇပီႇသေ ပိုတ်ႇယိုဝ်းသႂ်ႇ တပ်ႉႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢိတ်ႇသရေးၶဝ်သေ လႆႈတၢႆၵႂႃႇ တီႈယွၼ်ႉယိုဝ်းၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၸုမ်းၵူတ်ႇထတ်း ဢိတ်ႇသရေး Magen David Adom လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းဢိတ်ႇသရေး သၢမ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး ဢႃႇယု 50 ပၢႆသေ ၽၢႆႇသိုၵ်းၶဝ်တႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆယဝ်ႉ။

ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းယိပ်းၵွင်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ် Maher al-Jazi ၵူၼ်းသိုၵ်း ၵျေႃႇတၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈလိုဝ်ႈၵၢၼ် တီႈဝဵင်း Athroh ဢၼ်ပဵၼ်ဝဵင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မၢၼ်ႇ ဢၼ်ၽၢၼ်ၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ Petra ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵျေႃႇတၼ်ႇ ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ မၼ်းတေႃႉသူင်ႇၵုၼ်ႇသိၼ် ၵႂႃႇတီႈ ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇဝၼ်းတူၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်း လၢတ်ႈဝႃႈ ဢိင်ၼိူဝ် ၶေႃႈတွပ်ႇ ဢၼ်လႆႈၵူတ်ႇထတ်း မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းၼၼ်ႉသေ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ၵျေႃႇတၼ်ႇ တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်းယူႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူင်းဢႃႇရၢပ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ဢူၺ်းလီ မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၼၼ်ႉ လႆႈႁဵတ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် တင်း ဢိတ်ႇသရေး မိူဝ်ႈပီ 1994 ၼၼ်ႉသေတႃႉ သႄႉသွမ်း ပေႃႇလသီႇ ဢၼ်ၶဝ် ႁဵတ်းသၢင်ႈတေႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းပႃႇလႅတ်ႈသတၢႆးၶဝ်ၼၼ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းတႄႉတႄႉ။ မိူင်းၵျေႃႇတၼ်ႇၼႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ပႃႇလႅတ်ႉသတၢႆး ၼမ်လႄႈ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ၵႃႇၸႃႇသေ လႆႈႁၼ် ၵူၼ်းတင်းၼမ် ၼႄၵၢင်ၸႂ် တေႃႇ ဢိတ်ႇသရေး ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းမိူင်းၵျေႃႇတၼ်ႇ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ပႆတၢင်း တီႈဝဵင်းဢႃႇမၼ်ႇ တႃႇတေႁဵတ်းပွႆးယွင်ႈၵုင်ႇ လွင်ႈယိုဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉသေ ႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၵမ်ႉထႅမ် ဢႄးလ်ၸႃႇၸီႇ လႄႈ ဢဝ်ၾႆးၽဝ်ပႅတ်ႈ ၸွမ်ပိဝ် ဢိတ်ႇသရေး ၼႆယဝ်ႉ။ မူႇရတ်ႉဢႃႇတၢႆႇလီႇ ၽူႈၵွၼ်းပႃႇတီႇ ပီႈၼွင်ႉမူႇသလိမ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ “ႁဝ်းၶႃႈ ပၼ်ၽွၼ်းလီ ၵၢၼ်ႁတ်းႁၢၼ် ဢၼ်ၽူႈႁတ်းႁၢၼ် ၵျေႃႇတၼ်ႇ ၵေႃႉၼႆႉ ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးၼႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

ၶူဝ်လႅၼ်လိၼ် ဢႄႇလႅၼ်ႇပီႇ ဢၼ်မီးၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၵျေႃႇတၼ်ႇ တီႈဢၼ်ပဵၼ်တီႈယိုဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁွင်ႉဝႃႈ ၶူဝ်ၶိင်းႁူႇသျိၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ပိူင်လူင်မၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းပႃးလႅတ်ႈသတၢႆး လႄႈ ၵူၼ်းမႃးဢႅဝ်ႇလႄႇ ၵူႈမိူင်းမိူင်းၶဝ် ၸႂ်ႉတိုဝ်းဝႆႉယူႇ။

ငိူၼ်ႈငဝ်ႈၶၢဝ်ႇ

• MAHMOUD ILLEAN and NATALIE MELZER. "Shooting attack at the West Bank-Jordan border crossing kills 3 Israelis" — AP News, September 9, 2024
• Megan Fisher. "Three Israelis shot dead at West Bank-Jordan crossing" — BBC News, September 9, 2024
• Reuters. "Gunman crossing from Jordan kills three Israelis at border" — Reuters, September 9, 2024
• CBS News. "Shooting at Allenby Bridge Crossing between West Bank and Jordan kills 3 Israelis" — CBS News, September 8, 2024